شيرين كننده ها :

شيرين كننده ها به دو دستهٔ طبيعي و مصنوعي تقسيم مي شوند.

شيرين كننده هاي طبيعي در دسته بندي مواد شيميايي عموماً جزء گروه كربوهيدراتها مي باشند و از كربن، هيدروژن و اكسيژن تشكيل شده اند و عبارتند از مونوساكاريدها مانند گلوكز، فروكتوز و گالاكتوز؛ دي ساكاريدها مانند ساكاروز، لاكتوز و مالتوز رافيتوز يك سه قندي است كه از گالاكتوز، گلوكز و فروكتوز تشكيل شده است.

الكل هاي پلي هيدريك (پلي ال ها) در مواد غذايي شامل گليسرين، سوربيتول، مانيتول و پروپيلن گلايكول هستند.

تمام آنها به استثناي پروپيلن گلايكول شيريني كمتري از قندها دارند و چنانچه به مقادير كم مصرف گردند مزه آنها نامشخص است.

پلي ال ها گاهي به عنوان شيرين كننده اصلي مصرف مي شوند مثلاً در آدامس هاي بدون شكر گزيليتول هم يكي از مواد جايگزين شونده قندهاي طبيعي است كه از گزيلوز به دست مي آيد.

اين تركيبات به عنوان شيرين كننده هاي ضعيف bulk sweeteners نيزمعروفند.

شيرين كنندههاي ضعيف عموماً به اندازه ساكاروز شيرين اند و بنابراين تقريباً به همان ميزان مصرف ميشوند.

شيرين كننده هاي ضعيف از قندهاي هيدروژنه مي باشند: شربت گلوكز هيدروژنه، ايزومالت و مانيتول در شيرينيهاي بدون قند مصرف مي شوند.

سوربيتول در شيريني هاي بدون قند و مرباهاي ديابتي مصرف مي گردد و از گزيليتول در آدامس هاي جويدني بدون قند استفاده مي كنند.

نكته :

شيرين كنندههاي ضعيف براي متابوليزه شدن نياز به انسولين ندارند بنابراين ديابتي هامي توانند از آنها استفاده نمايند.

سوربيتول، مانيتول و گزيليتول به ترتيب از طريق احياي قندهاي سوربوز، مانوز و گزيلوز به دست مي آيند.

شيرين كننده هاي مصنوعي جزء گروه شيرين كننده هاي قوي (intense sweeteners) محسوب مي شوند.

اين شيرين كننده ها چندين برابر ساكاروز شيرين اند و بنابراين در غلظتهاي بسيار كم مورد استفاده قرار ميگيرند.

برخي از شيرين كننده هاي قوي عبارتند از  آسه سولفام , آسپارتام , سوكرالوز ، ساخارين

اين مواد افزودني در غذاهاي كنسرو شده، شيرين كننده هاي روي ميزي، آب سيب، نوشابه هاي سبك، ماست ها، دسرها، مخلوط هاي نوشيدني، قرص هاي شيرين كننده و فراورده هاي كم كالري و بدون قند كاربرد دارند.

اگرچه مشكل مي توان شيريني را تعريف نمود و آنرا به طور قطع اندازه گيري كرد، اما مقايسه شيريني نسبي مواد مختلف امكان پذير است.