گلخانه هوشمند چیست؟

پیچیده ترین گلخانه های امروزی، کنترل ساده ای دارند و تنها با لمس یک دکمه می توان تمامی تنظیمات را انجام داد. مدرن ترین گلخانه های امروزی، گلخانه های کاملا خودکار هستند و آن ها را گلخانه هوشمند می نامند. اما منظور از گلخانه هوشمند چیست؟ یک گلخانه تا چه حدی می تواند اتوماتیک باشد؟

اما جالب است بدانید که هرچند گلخانه و پرورش گیاهان گلخانه ای یک تکنولوژی جدید به نظر می رسد، اما  این سازه ها، قرن ها پیش (حدودا از زمان روم باستان) به وجود آمده اند.

در طول سال ها، این سازه های در حال رشد کاملا تغییر کرده اند تا به شکل امروزی خود درآمده اند. با این حال، آن ها همواره عملکرد اصلی خود را حفظ کرده اند. کار اصلی گلخانه ها ایجاد محیطی برای زندگی گیاهان با افزایش طول عمر آن هاست. گلخانه ها قدرت طبیعت را مهار کرده و فضای مطلوبی را برای گیاهان به وجود می آورند. آن ها گرمای نور خورشید را حتی در سردترین فصول سال جذب می کنند، در خود نگه می دارند و به دام می اندازند. گلخانه ها همچنین از گیاهان در برابر باد، برف و یخ زدن محافظت می کنند. تکنولوژی در طول زمان تکامل پیدا می کند و راهی را می یابد که انسان از طریق آن به محیط خود کنترل داشته باشد. اگر به تعریف گلخانه در لغت نامه نگاهی بیندازید، با خود می گویید که تغییرات چندانی هم نداشته اند!

اما این سوال را می توان دقیق و قطعی پاسخ داد: مدرن ترین و پیشرفته ترین تحولات گلخانه های امروزی چیست؟

سطوح مختلف کنترل در گلخانه هوشمند

تمامی موارد از جمله رطوبت، دما، تهویه و میزان CO۲ در گلخانه هوشمند تحت کنترل کامل شما هستند. میزان خودکار بودن کارها در گلخانه هوشمند بستگی به شما دارد و از کنترل دستی تا تعیین سناریو و سیستم های کاملا خودکار گسترده است.

کنترل دستی

برای کنترل دستی باید در محل حضور داشته باشید و روشن / خاموش کردن تجهیزات هوشمند گلخانه را به صورت دستی انجام دهید. کنترل دستی گزینه ی مطلوبی برای گلخانه داران نیست؛ به خصوص اگر گلخانه بزرگ یا تعداد آن زیاد باشد.

تجهیزات نیمه خودکار

در این سطح، سیستم های نیمه خودکار میزان خوبی از استقلال و خودکار بودن تجهیزات هوشمند را به گلخانه هوشمند شما می آورند. اما باز هم به کمی نظارت و حضور نیاز است تا تجهیزات به درستی کار کنند.

تجهیزات کاملا خودکار

خودکار سازی کامل گلخانه حتی به کوچکترین مداخله از طرف شخص پرورش دهنده یا هیچ کس دیگری احتیاجی ندارد. در این سطح از کنترل گلخانه، می توانید کارها را ازطریق گوشی هوشمند، کامپیوتر و یا تبلت نظارت و مدیریت کنید.

دما

با نصب یک ترموستات هوشمند در گلخانه می توان دمای مطلوب گیاهان پرورشی را در فضای گلخانه هوشمند حکم فرما کرد. دمای مجاز را به این ترموستات اعلام نمایید تا چنانچه دما کمتر یا فراتر از آن شد، ترموستات به سرعت شرایط را به کمک هوش مصنوعی تشخیص داده و به طور خودکار دما را به حد مطلوب می رساند.

رطوبت

سنسور رطوبت می تواند میزان رطوبت موجود در هوای گلخانه هوشمند را در اپلیکیشن مربوطه در گوشی تان به شما نشان دهد. به علاوه، اگر میزان رطوبت هوا از حد ضروری کمتر یا بیشتر شود، سنسور با پخش زنگ هشدار شما را مطلع می کند تا آسیبی به گیاهان موجود وارد نشود.

کوددهی و آبیاری خاک

سیستم آبیاری هوشمند را می توان پرکاربردترین و جالب ترین گجت در گلخانه هوشمند دانست. این سیستم قابلیت آن را دارد تا میزان رطوبت خاک را سنجیده و در صورت وم و به اندازه ی مورد نیاز، خاک را آبیاری کند.سیستم ابیاری هوشمند وظیفه ی کوددهی هوشمند خاک را در کنار آبیاری به دوش می کشد و هر دو را بی نقص و بدون نیاز به دخالت دست انجام می دهد.

غلظت گاز CO۲

دیتکتور گاز یا آشکارساز گاز می تواند غلظت انواع گازهای مختلف از جمله دی اکسید کربن در فضا را تشخیص داده و با پخش زنگ هشدار یا ارسال پیامک به گوشی، شما را از آن مطلع نماید.

تابش نور

با فشار یک دکمه می توانید از خانه یا هرجای دیگری میزان تابش نور بر گلخانه هوشمند خود را کنترل کنید. سیستم سایه هوشمند به شما امکان آن را می دهد که در یک روز داغ تابستانی با لمس صفحه گوشی میزان تابش خورشید به گلخانه را کاهش دهید تا سالم ترین شرایط برای گیاهان گلخانه ای فراهم شود.

گلخانه هوشمند چه مزیت هایی نسبت به گلخانه های معمولی دارد؟

همانطور که در بالا گفته شد، تمامی گلخانه ها هدف و عملکرد تقریبا مشابهی دارند. اما آنچه که گلخانه هوشمند را به مدرن ترین گلخانه های فعلی تبدیل کرده، موارد زیر است.

کنترل از راه دور

در گلخانه های معمولی، شخص پرورش دهنده باید زمان زیادی از شبانه روز را در گلخانه حضورداشته باشد تا کارها به صورت دستی انجام شوند. اما با هوشمند سازی گلخانه دیگر نیازی به حضور فیزیکی نیست زیرا گجت های هوشمند به نیابت از شما در گلخانه حضور دارند و منتظر دستور شما از گوشی هوشمندتان هستند تا کارها را انجام دهند.

امکان زمانبندی و برنامه ریزی

قابلیت زمانبندی تجهیزات گلخانه هوشمند مزیتی فراتر از کنترل از راه دور است. با این قابلیت، فراموشی خاموش یا روشن کردن تجهیزات اهمیتی ندارد. تمامی تجهیزات و سیستم های هوشمند به صورت خودکار و طبق برنامه ی تعیین شده توسط شما تمامی کارها را پیش می برند.

سناریو پذیری

تجهیزات گلخانه ای هوشمند سناریو پذیر هستند. یعنی می توانند بر اساس استراتژی “اگر چنین شد، چنان شود” (If This, Then That) کارها انجام دهند. به طور مثال، می توانید این سناریو را در حافظه ی سیستم آبیاری هوشمند ثبت کنید که اگر تابش آفتاب در یک روز بسیار شدید شد، به گل های شیپوری آب بیشتری بدهد.

اینترنت اشیا چه نقشی در گلخانه هوشمند ایفا می کند؟

تمامی تجهیزات هوشمند نام برده شده در بالا قابلیت اتصال به اینترنت بی سیم را دارند. اما آن ها می توانند از طریق اینترنت اشیا به یکدیگر متصل شده، اطلاعات محیط را جمع آوری و به یکدیگر انتقال دهند. اینترنت اشیا باعث می شود که وسایل هوشمند در هماهنگی با یکدیگر کار کنند. مثلا تصور کنید که دمای داخل گلخانه از حد مجاز بالا رفته است. در این شرایط، ترموستات هوشمند وضعیت نامطلوب دما را تشخیص داده و سیستم تهویه را روشن می کند، سیستم سایه هوشمند از تابش بیش از اندازه ی آفتاب به داخل گلخانه جلوگیری می نماید و سیستم آبیاری هوشمند با توجه به میزان تبخیر انجام شده در این دما، یا شروع به آبیاری می کند یا آن را متوقف می سازد. تمامی این کارها در آنِ واحد انجام می شوند تا جو گلخانه هرچه سریع تر به شرایط عادی بازگردد و کمترین آسیبی به گیاهان وارد نشود.

در گلخانه های معمولی امکان بروز خطای انسانی وجود دارد اما در گلخانه های هوشمند اکثر کارها به دست سنسورها و سیستم های ماشینی انجام شده و میزان خطا بسیار نزدیک به صفر است. با هوشمند سازی گلخانه ها، بیشتر کارها به صورت اتوماتیک انجام می شوند و کمتر به حضور و دخالت شما نیاز است. از همین رو، می توانید گلخانه خود را توسعه و یا تعداد گلخانه ها در نقاط مختلف را افزایش دهید.